5.5.07

Μετάβαση αντιπροσωπείας της Διεθνούς Επιτροπής Εμπορίου στην Γενεύη

Περίληψη:
Η αντιπροσωπεία της INTA, η οποία μετέβη στη Γενεύη, έδωσε τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες βουλευτές να συναντήσουν όλους τους σημαντικούς παράγοντες του ΠΟΕ και να συγκεντρώσουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση των διαπραγματεύσεων της αναπτυξιακής ατζέντας της Ντόχα και τη μελλοντική μεταρρύθμιση του ΠΟΕ ενόψει της έκθεσης πρωτοβουλίας για το θέμα αυτό, η εκπόνηση της οποίας ανατέθηκε στην κ. Muscardini.
Την τελευταία μέρα του ταξιδιού τους, οι βουλευτές επισκέφτηκαν επίσης τη ΔΟΕ προκειμένου να εξετάσουν τη διασύνδεση μεταξύ της ελευθέρωσης του εμπορίου και των εργασιακών δικαιωμάτων.

Λεπτομέρειες:
Μια αντιπροσωπεία της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με επικεφαλής τον κ. Ignasi Guardans (2ος Αντιπρόεδρος), στην οποία συμμετείχαν και η κ. Cristiana Muscardini (4η Αντιπρόεδρος και εισηγήτρια επί της μεταρρύθμισης του ΠΟΕ), ο κ. Ole Christensen, ο κ. Γεώργιος Παπαστάμκος και ο κ. Zbigniew Zaleski, πραγματοποίησε επίσκεψη στη Γενεύη από 2 έως 4 Μαΐου 2007.

Ο αρχικός σκοπός της αντιπροσωπείας αυτής, όπως καθορίστηκε από τους Συντονιστές το περασμένο φθινόπωρο στο πλαίσιο της κατάρτισης του προγράμματος 2007 της επιτροπής μας, ήταν η πραγματοποίηση ενός είδους ταξιδιού μελέτης ενόψει της έκθεσης πρωτοβουλίας, την οποία θα προετοιμάσει η κ. Muscardini κατά τους ερχόμενους μήνες σχετικά με μια πιθανή μεταρρύθμιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).

Αναπόφευκτα, ωστόσο, ένα σημαντικό μέρος των συζητήσεων με τους διάφορους συνομιλητές μας ήταν αφιερωμένο στην τρέχουσα κατάσταση των διαπραγματεύσεων της αναπτυξιακής ατζέντας της Ντόχα (ΑΑΝ). Επιπλέον, μετά από πρόταση του PSE, η οποία έγινε αποδεκτή από τις άλλες ομάδες, η αντιπροσωπεία επισκέφθηκε επίσης τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) προκειμένου να εξετάσει τους συσχετισμούς μεταξύ των προτύπων εμπορίου και απασχόλησης/εργασίας και τις σχέσεις μεταξύ ΠΟΕ και ΔΟΕ.
Το κυρίως πρόγραμμα, το οποίο καταρτίστηκε για τους συμμετέχοντες βουλευτές, βασίστηκε
σε αυτά τα τρία θέματα και περιελάμβανε συνεδριάσεις με:
· αντιπροσώπους από τις γραμματείες του ΠΟΕ και της ΔΟΕ, συμπεριλαμβανομένων ανταλλαγών απόψεων με τους αντίστοιχους Γενικούς Διευθυντές, Pascal Lamy και Juan Somavia·
· διπλωματικούς αντιπροσώπους ορισμένων εκ των "βασικών παραγόντων" του ΠΟΕ – την ΕΕ (πρέσβης Guth), τις ΗΠΑ (πρέσβης Allgeier), τη Βραζιλία (κ. Mesquita), την Ινδία (κ.Bangar) και την Κίνα (πρέσβης Sun Zhenyu) -, καθώς και με μια μεγάλη ομάδα αποτελούμενη από πρέσβεις των χωρών ΑΚΕ·
· τον Πρόεδρο και τους τέως προέδρους των δύο κύριων οργάνων του ΠΟΕ (εκτός από την Υπουργική Διάσκεψη): του Γενικού Συμβουλίου (Πρέσβεις Noor Yacob και Glenne) και του Οργάνου Επίλυσης Διαφορών (Πρέσβεις Gosper και Noor Yacob)·
· αντιπροσώπους από το Διεθνές Κέντρο Εμπορίου και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ICTSD), μια μη κυβερνητική οργάνωση προβληματισμού, η οποία πραγματοποιεί έρευνες, εκπονεί εκθέσεις και ασκεί πιέσεις σχετικά με τις ανησυχίες για την ανάπτυξη και το περιβάλλον στο πλαίσιο του διεθνούς εμπορίου.

Όσον αφορά την αναπτυξιακή ατζέντα της Ντόχα, οι ΒΕΚ ενημερώθηκαν για τις τρέχουσες προσπάθειες, οι οποίες καταβάλλονται από τις G4 (ΕΕ, ΗΠΑ, Βραζιλία και Ινδία) για την αναζήτηση επαρκούς σύγκλισης σε βασικά ζητήματα (γεωργία και πρόσβαση σε μη γεωργικές αγορές) για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ όλων των μελών σχετικά με την διαπραγμάτευση "λεπτομερειών" έως το τέλος Ιουλίου.

Εάν κατά τις ερχόμενες εβδομάδες σημειωνόταν τέτοια εξέλιξη, κάποιοι από τους συνομιλητές μας αισιοδοξούσαν δικαιολογημένα ότι το πλήρες πρόγραμμα εργασίας της αναπτυξιακής ατζέντας της Ντόχα, όπως καθορίστηκε το 2001, θα μπορούσε να ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους ή κατά τις αρχές του 2008.

Τις ίδιες ημερομηνίες που η αντιπροσωπεία του ΕΚ μετέβη στη Γενεύη, στο Λονδίνο πραγματοποιείται συνεδρίαση των G4 σε επίπεδο ανωτέρων υπαλλήλων με ιδιαίτερη έμφαση
σε ζητήματα γεωργικής πολιτικής.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ οι επίσημοι συνομιλητές μας από την ΕΕ, τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία στη Γενεύη, καθώς και ο ίδιος ο Pascal Lamy, επέδειξαν όλοι συγκρατημένη αισιοδοξία όσον αφορά αυτή τη διαδικασία και τις πιθανότητες θετικής έκβασης, κάποιοι άλλοι ήταν πολύ περισσότερο επιφυλακτικοί. Αυτή ήταν η περίπτωση συγκεκριμένα τόσο του νυν προέδρου (Μαλαισία) όσο και του πρώην Προέδρου (Νορβηγία) του Γενικού Συμβουλίου, οι οποίοι τήρησαν ιδιαίτερα μοιρολατρική στάση και, στην περίπτωση του Νορβηγού πρέσβη, αυτός ενδιαφέρονταν μόνο για την αποφυγή μιας υπερβολικά θεαματικής κατάρρευσης, επιτυγχάνοντας ένα είδος "ήπιας προσεδάφισης" για την αναπτυξιακή ατζέντα της Ντόχα. Αυτό ίσχυε επίσης - αν και με διαφορετικό τρόπο - για την ομάδα ΑΚΕ, η οποία εξέφρασε τις σοβαρές ανησυχίες της σχετικά με το γεγονός ότι οι χώρες G4 έχουν χάσει τελείως την επαφή με την αναπτυξιακή διάσταση του Γύρου, σχετικά με τους κινδύνους της διάβρωσης των προτιμήσεων για τις εξαγωγές τους, και σχετικά με τον αυξανόμενο κίνδυνο εξαναγκαστικής επιβολής μιας δυσμενούς συμφωνίας υπό την πίεση εκπνοής των προθεσμιών.

Χρήσιμες πληροφορίες, οι οποίες αφορούν το καθεστώς της αμερικανικής Αρχής Προώθησης του Εμπορίου (TPA), παρείχε επίσης ο πρέσβης των ΗΠΑ και διάφοροι άλλοι. Είναι πλέον φανερό (για διαδικαστικούς λόγους) ότι η παρούσα αρχή προώθησης του εμπορίου (TPA) θα εκπνεύσει στο τέλος Ιουνίου χωρίς δυνατότητα παράτασης. Οι εμπορικοί διπλωμάτες των ΗΠΑ θα διαπραγματεύονται για αυτόν τον λόγο από την 1η Ιουλίου χωρίς την κάλυψη της TPA. Παρόλα αυτά θα διεξάγονται διαπραγματεύσεις μεταξύ της διοίκησης των ΗΠΑ και της νέας Δημοκρατικής πλειοψηφίας του Κογκρέσου με σκοπό τη μετέπειτα έγκριση νέας TPA αρκετά νωρίτερα από μια ενδεχόμενη ολοκλήρωση του Γύρου. Σύμφωνα με τον πρέσβη των ΗΠΑ, οι Δημοκρατικοί θέτουν ως όρο για αυτή την έγκριση νέας TPA για τις πολυμερείς διαπραγματεύσεις, τη δέσμευση εκ μέρους της διοίκησης να ενσωματώσει κατάλληλες ρήτρες περί περιβαλλοντικών και εργασιακών δικαιωμάτων σε περιφερειακές και διμερείς συμφωνίες. Αυτό ίσως φαίνεται παράδοξο, αντιστοιχεί όμως σε μια πολιτική πραγματικότητα, την οποία ούτε η διοίκηση των ΗΠΑ, ούτε οι διαπραγματευτικοί εταίροι των ΗΠΑ μπορούν να αγνοήσουν.

Οι περισσότεροι εκ των συνομιλητών μας στη Γενεύη ήταν κάπως επιφυλακτικοί όσον αφορά τη δέσμευση σε μια επί της ουσίας συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του ΠΟΕ. Όσο δεν θα έχει επιτευχθεί κανένα οριστικό αποτέλεσμα στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της αναπτυξιακής ατζέντας της Ντόχα, τα μέλη του ΠΟΕ θα αφιερώνουν όπως αναμένεται όλες τους τις προσπάθειες σε αυτές τις διαπραγματεύσεις και θα αποφεύγουν την έναρξη δημόσιου διαλόγου, ο οποίος θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή από αυτήν την ύψιστη προτεραιότητα.

Όλα τους συμφώνησαν, ωστόσο, ότι ο ανεπίσημος προβληματισμός επί του θέματος αυτού δυόμιση χρόνια μετά τη δημοσίευση της "έκθεσης Sutherland" ήταν πράγματι ωφέλιμος, και ότι σημαντικά διδάγματα θα μπορούσαν - και θα έπρεπε - να αντληθούν από τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, όπως αυτή διεξήχθη μέχρι τούδε.

Σύμφωνα με τον Pascal Lamy, η ιδανική στιγμή για την έγκριση μιας έκθεσης του ΕΚ επί του θέματος αυτού θα ήταν αμέσως μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων (π.χ. αν όλα εξελιχθούν βάσει του σχεδίου, προς τις αρχές του επόμενου έτους). Έτσι μια τέτοια έκθεση θα είχε τις μέγιστες δυνατές επιπτώσεις και θα έδινε τη δυνατότητα στο ΕΚ να αποτελέσει τον πρώτο μεγάλο οργανισμό που θα συμβάλει ουσιαστικά στη μεταρρύθμιση του ΠΟΕ μετά το πέρας των διαπραγματεύσεων για την αναπτυξιακή ατζέντα της Ντόχα. Οι περισσότεροι εκ των συνομιλητών μας στη Γενεύη φάνηκαν πεπεισμένοι ότι οποιεσδήποτε ριζικές αλλαγές στην τρέχουσα διαδικασία λήψης αποφάσεων του ΠΟΕ, βάσει του κανόνα της ομοφωνίας, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να θεωρηθούν πιθανές. Βελτιώσεις στον τρόπο διεκπεραίωσης των υποθέσεων είναι ωστόσο πιθανές όσον αφορά παραμέτρους όπως η συμμετοχή (μέγιστη προτεραιότητα για τις χώρες ΑΚΕ), η εξωτερική διαφάνεια (μέγιστη προτεραιότητα για τις ΗΠΑ) ή ο ρόλος της Γραμματείας του ΠΟΕ (τον οποίο ο Pascal Lamy θα επιθυμούσε να ενισχύσει). Εάν η αναπτυξιακή ατζέντα της Ντόχα οδηγηθεί σε αποτυχία ή μέτρια επιτυχία, τα μέλη του ΠΟΕ θα μπορούσαν επίσης να επανεκτιμήσουν την έννοια των διαπραγματευτικών γύρων πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων, που περιλαμβάνουν πλήθος χωρών και θεμάτων επί της βάσης μιας "ενιαίας επιχείρησης", και αντιθέτως να εξετάσουν τη δυνατότητα συχνότερης προσφυγής σε τομεακές και/ή πλειομερείς διαπραγματεύσεις. Επιπλέον, ο πολλαπλασιασμός περιφερειακών ομάδων ή ομάδων μελών ειδικών συμφερόντων (G4, G6, G10, ΠΑΜΑΠ11, G20, G33, G90, Ομάδα του Cairns, η ομάδα των αφρικανικών κρατών, ΛΑΧ, κλπ.) και ο ανεπίσημος αλλά καθοριστικός ρόλος που διαδραμάτισαν οι ομάδες αυτές κατά την διαπραγματευτική διαδικασία, αποτελούν ενδιαφέροντα φαινόμενα, τα οποία θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της μελλοντικής έκθεσης του ΕΚ.

Αν και οι περισσότεροι από τους συνομιλητές μας στη Γενεύη θεώρησαν ως ιδιαίτερα θετική τη δυνατότητα των κοινοβουλίων να συμβάλουν στο έργο του ΠΟΕ μέσω αποτελεσματικού ελέγχου των αντίστοιχων κυβερνήσεών τους ή μέσω ανεπίσημων δραστηριοτήτων, όπως είναι η Κοινοβουλευτική Διάσκεψη του ΠΟΕ, όλοι φάνηκαν ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όσον φορά το ενδεχόμενο απόδοσης επίσημης "κοινοβουλευτικής διάστασης" στον ΠΟΕ, όπως συνέστησαν το ΕΚ η Διακοινοβουλευτική Ένωση. Οι ποικίλες παρουσιάσεις, τις οποίες οργάνωσαν ανώτεροι υπάλληλοι της ΔΟΕ για τα μέλη της αντιπροσωπείας είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Περιελάμβαναν μια σύνοψη του τρόπου, με τον οποίο η ΔΟΕ χειρίζεται τα εμπορικά ζητήματα, μια συζήτηση σχετικά με την πρόσφατη κοινή μελέτη του ΠΟΕ και της ΔΟΕ σχετικά με το εμπόριο και την απασχόληση, και μια εισαγωγή στην ολοκληρωμένη προσέγγιση του εμπορίου, της απασχόλησης και της αξιοπρεπούς εργασίας, την οποία εκπόνησε η ΔΟΕ. Οι ΒΕΚ αντάλλαξαν επίσης απόψεις με τον Γενικό Διευθυντή της ΔΟΕ, Juan Somavia, ο οποίος τους παρουσίασε μια πολύ εντυπωσιακή ιστορική άποψη της διεθνούς συνεργασίας σε σχέση με εργασιακά ζητήματα και τις νέες προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης.

***
Η αντιπροσωπεία αυτή, η οποία μετέβη στη Γενεύη, μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα επιτυχημένη, όσον αφορά την ποιότητα του προγράμματος, το επίπεδο των συνεδριάσεων, τη σημασία των θεμάτων, τα οποία συζητήθηκαν, αλλά και το πλήθος το πληροφοριών που δόθηκαν.
Γραμματεία της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου